Ανάμεσα στις πολλές αξιόλογες και ποικίλου ενδιαφέροντος εκδηλώσεις, που θα διεξαχθούν στο Θέρμο στο πλαίσιο των φετινών εορτασμών προς τιμή του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού, ξεχωρίζει μία εκδήλωση με ιδιαίτερη βαρύτητα.
Πρόκειται για τα εγκαίνια του Ιδρύματος «Κέντρο Αιτωλικής Συμπολιτείας - Πολιτιστικό Κέντρο Λάμπρου Λόη (δωρεά Ερασμίας και Κοσμά Λόη)», που θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 18 Αυγούστου 2023 και ώρα 20:00.
Στο πλαίσιο της τελετής των εγκαινίων θα πραγματοποιηθούν ομιλίες από εξέχοντες ομιλητές, ως εξής:
1) Δημήτριος Κόκκινος, Διδάκτωρ Πυρηνικής Φυσικής και Τεχνολογίας - Columbia University - με θέμα «Ο επιστήμων Λάμπρος Λόης».
2) Σταμάτης Κριμιζής, Ακαδημαϊκός - Έδρα Επιστήμης του Διαστήματος, Αντιπρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών με θέμα: «Ο Έλληνας πατριώτης Λάμπρος Λόης».
3) Μπίσσας Κώστας, Ιατρός - Νευρολόγος με θέμα: «Ο συγγενής και άνθρωπος Λάμπρος».
Την εκδήλωση θα πλαισιώσει μουσικά με μελωδίες φημισμένων συνθετών, το σχήμα των: Ευγενίας Γρέντζελου, Μαρίας Λαβράνου, Ανδρέα Χαραλάμπους, Χρήστου Βλαχογιάννης και Ερμίνας Ταράτσα, με τίτλο «ΑΥΡΑ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΗ».
Θα ακολουθήσει ευχαριστήρια αποφώνηση από την κυρία Ερασμίας Αγραφιώτη - Λόη και η εκδήλωση θα κλείσει με την απονομή του χρυσού μεταλλίου της πόλης στην κ. Ερασμία Αγραφιώτη - Λόη και στον Κοσμά Λόη του Λάμπρου.
Η παρουσία του κόσμου στην τελετή των εγκαινίων του εν λόγω Ιδρύματος θα αποτελέσει ιδιαίτερη τιμή για το τιμώμενο πρόσωπο, τον αείμνηστο, άνθρωπο και επιστήμονα, Λάμπρο Λόη.
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΛΑΜΠΡΟΥ ΛΟΗ (1930-2012)
Ο Λάμπρος Λόης γεννήθηκε στο Θέρμο τον Αύγουστο του 1930. Αποφοίτησε από το τότε γυμνάσιο Θέρμου το έτος 1948 και κατόπιν ήρθε στην Αθήνα όπου εισήχθη στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Διακρίθηκε για την ευφυΐα του ,την δεξιοτεχνία του ,την εφευρετικότητα του και την επιμέλειά του. Πήρε το πτυχίο του Ηλεκτρολόγου –Μηχανολόγου το έτος 1955. Δεν εφησύχασε όμως σε αυτό. Το πάθος του για την κατάκτηση ανώτερων επιστημονικών επιπέδων γνώσης τον οδήγησε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Το πώς όμως έφθασε εκεί, αφού οι οικονομικές δυνατότητες της οικογένειάς του ήταν κάτω του μετρίου, είναι μια απίθανη ιστορία που ο ίδιος διηγήθηκε. Με κάποια χρήματα που δανείστηκε από κάποιο συμπατριώτη μας κατάφερε να βγάλει το εισιτήριό του και με πλοίο έφθασε στο Μόντρεαλ του Καναδά. Από εκεί ταξίδεψε με τραίνο στη Νέα Υόρκη έχοντας στην τσέπη του 5 δολάρια άγνωστος μεταξύ αγνώστων. Βαδίζοντας άσκοπα στους δρόμους της πόλης, για καλή του τύχη είδε ένα εστιατόριο με ελληνικό όνομα και μπήκε μέσα. Κατ’ευτυχή σύμπτωση ο εστιάτορας βρέθηκε να είναι φίλος του πατέρα του και ίσως και μακρινός συγγενής. Αυτός του προσέφερε φαγητό και ένα δωμάτιο για ύπνο. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι τον συνέστησε σε έναν ανιψιό του, ο οποίος εργαζόταν στην τηλεφωνική εταιρεία ELCO. Με την σύσταση του ανιψιού του, τον Λάμπρο τον προσέλαβαν στην ELCO. Επειδή δεν μιλούσε την αγγλική γλώσσα τον τοποθέτησαν σε θέση που ήταν δυο άλλοι Ελληνοαμερικάνοι που με την βοήθειά τους κατόρθωσε σε λίγο καιρό να συνεννοείται στα αγγλικά.
Έτσι ο Λάμπρος Λόης ξεκίνησε την καταπληκτική του καριέρα στην Αμερική. Ενώ έκανε τις μεταπτυχιακές του σπουδές δίδασκε και σε διάφορα Πανεπιστήμια. Όταν πήρε το master από το Stevens Institute of Technology και δίπλωμα πυρηνικών σπουδών από το Argonne National Laboratory έγινε δεκτός στο Columbia University, ένα από τα πιο αναγνωρισμένα πανεπιστήμια στον κόσμο. Στο ανώτατο αυτό πνευματικό ίδρυμα έκανε τις διδακτορικές του σπουδές δίπλα στον διάσημο καθηγητή Herbert Goldstein, έναν από τους πλέον αναγνωρισμένους φυσικούς επιστήμονες στον κόσμο.
Ο Λάμπρος Λόης λοιπόν ήταν ο πρώτος μεταπτυχιακός φοιτητής του Goldstein. Με τη διδακτορική του διατριβή έλυσε μία από τις πλέον δύσκολες εξισώσεις της φυσικής του αντιδραστήρα, ο δε κωδικός που ανέπτυξε χρησιμοποιείται, σε διάφορες μορφές, ακόμα και σήμερα.
Εργάστηκε αρκετά χρόνια σε διάφορα ερευνητικά κέντρα των Η.Π.Α. Μετά τοποθετήθηκε στο Γραφείο Επίβλεψης της Πυρηνικής Ενέργειας των Η.Π.Α. (NuclearRegulatoryCommission) όπου για περισσότερο από 30 χρόνια ασχολήθηκε, με θέματα ασφάλειας των πυρηνικών εργοστασίων που είχαν σχέση με τη φυσική του αντιδραστήρα. Ως πυρηνικός φυσικός, ο Λάμπρος Λόης προσέφερε τεράστιες υπηρεσίες. Οι εργασίες του χαρακτηρίζονται από επιστημονική ακρίβεια, καταπληκτική ικανότητα να εντοπίζει το πρόβλημα, να βρίσκει τις πιθανές λύσεις και να προτείνει τη λύση που ήταν η πλέον κατάλληλη. Γι’ αυτές του τις υπηρεσίες έλαβε πολλές αναγνωρίσεις και στον κόσμο της πυρηνικής φυσικής έγινε παγκοσμίως γνωστός πέραν των επιστημονικών του επιδόσεων και γνώσεων στα θέματα της πυρηνικής ενέργειας. Ο Λάμπρος Λόης είχε και μια καταπληκτική γνώση των νόμων της φυσικής γενικότερα. Την σκέψη του την απασχολούσε συνέχεια στο να εξηγεί τους φυσικούς νόμους. Κάποιες από τις ιδέες του στον τομέα της ηλιακής και πυρηνικής ενέργειας κατοχύρωσε με το προνόμιο της αποκλειστικότητας. Δυστυχώς, μία από τις εφαρμογές του, που αφορούσε στην ασφάλεια των πυρηνικών εργοστασίων, δεν πρόλαβε να την δει να πραγματοποιείται.
Ο Λάμπρος, Λόης, ήταν μια εξέχουσα προσωπικότητα του επιστημονικού κόσμου της πυρηνικής φυσικής. Υπήρξε όμως και το «άριστο μέτρο» και πρότυπο των αξιών της ζωής. Το ήθος, η ακεραιότητα, η εντιμότητα, η μετριοφροσύνη και η ευγένεια του χαρακτήρα του ήταν οι ελάχιστες από τις αρετές του. Ο ίδιος, με την επιστημονική του συγκρότηση, την επαγγελματική του κατάρτιση, την αγάπη και την αφοσίωση στο έργο του, αποτελούσε πρότυπο ανθρώπου και επιστήμονα. Διακρινόταν ακόμα για τη βαθιά ανθρώπινα ευαισθησία του και την πνευματική του καλλιέργεια, στοιχεία που χαρακτηρίζουν το γενέθλιο τόπο του, το Θέρμο, το οποίο υπεραγαπούσε και για το οποίο ήταν υπερήφανος.
Τελευταία φορά που ο Λάμπρος Λόης ήρθε στη γενέτειρά του το Θέρμο ήταν το 2011 και έδωσε στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου διάλεξη για τα αίτια που προκάλεσαν το πυρηνικό ατύχημα στην πόλη Φουκοσίμα στην Ιαπωνία στην οποία είχε μεταβεί αυτοπροσώπως το ίδιο έτος.
